آشنایی با انواع مبردها + کاربرد هر کدام

مبردهای مختلفی بر اساس ساختار شیمیایی وجود دارند. در مقاله آشنایی با انواع مبردها + کاربرد هر کدام به بررسی اسن موضوع پرداخته‌ایم. در واقع می‌توان گفت مبردها را اکثراً در سیستم‌های سرمایشی به کار می‌برند. در این مطلب با انواع مبردها و کاربرد هر کدام از آن‌ها و همچنین ویژگی‌ها آن‌ها آشنا خواهید شد. در ادامه این مطلب از سایت پلارگاز با ما همراه باشید تا به طور کامل با مبردها و انواع آن‌ها آشنا شوید.

مبرد چیست؟

مبرد نوعی ماده‌ در فاز مایع یا گاز یا دو فاز است که در فرآیند تبرید، به منظور کاهش دمای سطح مشخصی از یک ناحیه به کار می‌رود. مبردها را در یخچال‌های خانگی و همچنین کولرهای خودرو نیزاستقاده می‌کنند. در حقیقت مبردها را در سیستم‌های تبریدی که دارای تراکم بخار هستند به کار می‌برند. همچین در سیستم‌های تهویه مطبوع و برودتی نیز از مبرد بسیار بهره می‌گیرند.

معرفی انواع مبردها و کاربرد هرکدام

همان‌گونه که در ابتدا گفته شد، مبردها با توجه به انواع آن، به دسته بندی‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. در حقیقت آن‌ها را به دو نوع طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می‌کنند. دسته بندی دیگر بر اساس ساختار شیمیایی و عناصر کلر، هیدروژن، کربن و فلورین است. برای مثال، ایزوبوتان مبردی طبیعی است ولی فریون‌ها و هالوکربن‌ها به طور مصنوعی تولید می‌شوند. یک دسته بندی دیگر وجود دارد که بر اساس ساختار شیمیایی و عناصر کلر، هیدروژن، کربن و فلورین به شکل زیر است:

کلروفلوروکربن‌ها (CFCs)

تولید این مبردها را در سال 1994 به دلیل ایجاد گازهای گلخانه‌ای بسیار بالا و مخرب در برابر محیط زیست متوقف کردند. مبردهای CFC یا کلروفلوروکربن‌ها، همانگونه که از نام آن‌ها مشخص است، ماده کُلر (Chlorine)، فلوئور (Fluorine) و کربن (Carbon) دارند. مبردهای R11، R12 و R115 جزو این گروه از مبردها به شمار می‌روند. از این مبردها در دستگاه‌های صنعتی نظیر چیلر و همچنین سیستم‌هایی که به طور روزانه مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند یخچال، به کار می‌رود.

هیدروکلروفلوروکربن‌ها (HCFCs)

در مبردهای HCFC موادی مانند هیدروژن، کلر، فلئور و کربن وجود دارد. در مقایسه با CFCها این نوع مبردها برای محیط زیست و لایه اوزون خطر خیلی کمتری را به همراه دارند. این مبردها تنها 10 درصد اثر مخرب بر روی لایه اوزون و گرمایش زمین دارند. دلیل آن هم وجود اتم کلر کمتر در مبردهای HCFC نسبت به سایر مبردها است. به طور کلی HCFCها را موادی ارزان، سازگار با محیط زیست و غیرآلاینده به حساب می‌آورند. این مبردها به عنوان گازهای گلخانه‌ای شناخته می‌شوند به این دلیل که ضرر آن‌ها برای محیط زیست چندان زیاد هم نیست.

البته لازم به ذکر است که این مبردها به صورت آهسته ولی با گذشت زمان لایه اوزون را تخریب می‌کنند. به طور مثال، مبردهای R22, R123, R124, R401A, R401B از خانواده HCFC هستند. البته از مبرد R22 همچنان در ایران استفاده می‌شود.

هیدروفلوروکربن‌ها (HFCs)

این نوع مبردها شامل مواد هیدروژن، فلوئور و کربن هستند و برخلاف مبردهای قبلی در آن‌ها کُلر به کار نرفته است. از این رو این مبردها برای لایه اوزون بی‌ضرر و با محیط زیست نیز سازگار هستند. با این که این مبردهای HFCs بدون اتم کلر هستند، اما همچون مبردهای قبلی یعنی CFC و HCFC در گرمایش جهانی زمین تأثیر به سزایی دارند. البته این مسئله را مبردهای طبیعی نیز حل کرده اند. در این میان مبردهایی مانند R410a و R134a آشناترین مبردهایی هستند که چیلرسازان از آ‌ن‌ها به طور معمول استفاده می‌کنند. از جمله مبردهای دیگر می توان R407C، R404a و… را نام برد.

مبردهای طبیعی(Natural Refrigerants)

مبردهای طبیعی با توجه به نام آن‌ها، بر خلاف سایر مبردها به صورت کاملا طبیعی تولید می‌شوند. این مبردها برای محیط زیست، لایه اوزون و طبیعت هیچ‌گونه ضرری ندارند. همچنین تأثیر آن‌ها بر گرمایش زمین بسیار کم است. مبردهای طبیعی بسیار ارزان‌تر از مبردهای صنعتی هستند. این مبردهای طبیعی عبارتند از:

R717 :Ammonia
R290 :Propane
R1270 :Propylene
R744 :Carbon Dioxide
R600a :Iso-Butane

تفاوت حروف کوچک و بزرگ شناسه گاز

حرف کوچک a که پس از شماره گاز می آید به معنای آن است که این گاز، ایزومری از گاز اصلی است. درصورتی که حرف بزرگ A به این معنا است که گاز مخلوطی آزئوتروپیک (azeotropic mixtures) است. ایزومر گاز، همان نوع و همان تعداد اتم و همان وزن مولکولی گاز اصلی را دارد، ولی شکل اتصال اتم‌ها به یکدیگر در هر ایزومر متفاوت است به همین جهت خواص متفاوتی نیز دارند. مثلا گاز R134 دارای نقطه جوش منفی ۱۹ درجه سانتیگراد است، ولی ایزومر این گاز که با کد R134a شناخته می‎‌شود دارای نقطه جوش منفی ۲۶ درجه سانتیگراد است.

بعضی مبردها مخلوطی از چند گاز هستند. به کار بردن حرف بزرگ A به دنبال شماره شناسه این گاز بیانگر آن است که این مخلوط گازی آزئوتروپیک است. یعنی با فرایند تقطیر ساده نمی‌توان این گازهای مخلوط شده با هم را از هم جدا کرد. به طور مثال، گاز برودتی R410A مخلوطی از گاز R32 و گاز R125 است و علامت A بعد از عدد 410 به معنای آن است که اگر مبرد R410A را تقطیر کنیم نمی‌توانیم دوباره به گازهای R32 و R125 اولیه دست پیدا کنیم.

بهترین قیمت انواع مبردها

قیمت مبردها در بازار بسیار متنوع هستند. فروشندگان بسیاری هستند که قیمت‌های انواع مبردها را برسر رقابت انداخته و قیمت‌های مختلفی را ارائه می‌دهند. شرکت پلارگاز وارد کننده اصلی انواع مبردها با برندهای معتبر هانیول، پلار و ایسکون بهترین قیمت را در اختیار خریداران قرار می‌دهد.

جمع بندی

در این مطلب با انواع مبردها و کاربرد آن‌ها آشنا شدید. همچنین برای شما توضیح دادیم که مبردها موادی هستند که برای گرفتن گرما از یک محیط و انتقال به محیطی دیگر در یک سیکل تبرید به حساب می‌آیند. از مبردها بر حسب خواص آن‌ها در دستگاه‌های مختلف تهویه مطبوع مورد استفاده استفاده می‌شود. هر کدام از آن‌ها با پارامترهای ODP و GWP معرفی می‌شوند. در صورتی که یک مبرد دارای مقدار کمتری از این دو پارامتر باشد، برای محیط زیست مبرد بهتری است.

همچنین ذکر کردیم که بعضی از آن ها را به طور خالص و بعضی دیگر به صورت ترکیبی ساخته می‌سازند. با توجه به خواص هر کدام از آن‌ها می‌توان بهترین مبرد را برای خود انتخاب کرد. از این که تا پایان این مطلب با ما همراه بودید از شما سپاس‌گذاریم. لطفا با درج نظرات خود، ما را در ارائه بهتر مطالب یاری کنید.